Voerefficiëntie: beter voor het milieu én de portemonnee

Dagelijks verzamelt CRV data van voeropname van lacterende koeien. Dit gebeurt bij 5 praktijk- en 5 onderzoeksbedrijven. Het gaat hierbij om data van in totaal 2.500 koeien. Het doel is om voerkosten voor melkproductie te verlagen door de selectie op koeien met een betere voerefficiëntie. De data die CRV verzamelt, op het gebied van voerefficiëntie en methaan, levert een belangrijke bijdrage aan het algemene onderzoek naar methaanuitstoot. Daarnaast leidt hogere voerefficiëntie ook tot minder stikstofuitstoot per kg melk. Op dit moment gaat het overal voornamelijk over verlaging van de stikstofuitstoot. Maar de verwachting is dat de methaanuitstoot in de toekomst nog een veel grotere rol gaat spelen.

Ja, koeien met een goede voerefficiëntie zijn beter voor het milieu. Maar hoe zit dat? Voerefficiëntie wordt uitgedrukt per kg gestandaardiseerde melk (Kg meetmelk). Koeien met een hoge voerefficiëntie hebben minder voer nodig per kg meetmelk. Dit voer wordt dan uiteraard ook niet opgenomen door de koe. De 25% beste koeien voor voerefficiëntie, hebben een kwart minder voer nodig voor dezelfde hoeveelheid melk, dan de 25% minste koeien voor voerefficiëntie. Dit betekent minder voer en dus ook minder mest, maar ook minder stikstof en methaan. Dit blijkt uit de resultaten op de voeropname testbedrijven. Als een melkveebedrijf erin slaagt om de voerefficiëntie met 0,1 (dus van 1,4 naar 1,5) te verhogen, wordt er ongeveer 2% minder mest geproduceerd. Daarnaast zijn de voerkosten ook nog ongeveer 2% lager. Op een melkveebedrijf met 100 koeien scheelt dit met de huidige voerkosten al snel ruim € 13.500 aan voerkosten.

Er is nauwelijks of geen correlatie te vinden tussen een hoger eiwit in de melk en hoger of lager ureum in de melk. Het is dus nog niet bekend of er meer stikstof in de mest komt bij dieren met een laag eiwitgehalte. Dit wordt momenteel onderzocht in een project van CRV en de WUR (Wageningen University & Research).

Ja, minder jongvee heeft invloed op de stikstofuitstoot via de mest. Jongvee wat er niet is, kan uiteraard ook geen stikstof uitscheiden. Als koeien één lactatie langer meegaan, is er 20% minder jongvee nodig. Bij een bedrijf met bijvoorbeeld 100 koeien, levert dit een besparing op van 5 x 1.800 euro (opfok van een vaars kost ongeveer 1.800 euro). Dat is 9.000 euro wat een veehouder minder hoeft te betalen aan jongvee opfok. Daarnaast wordt er 4% minder mest geproduceerd en is er dus ook minder ammoniakuitstoot. Verder produceren oudere koeien meer melk dan eerste of tweede kalfskoeien.

De melkveehouderij staat voor grote veranderingen. Bij CRV geloven wij er echter niet in dat hier een andere soort koe bij hoort. Wanneer de melkveehouderij veranderingen doormaakt, probeert CRV de koe door middel van fokkerij aan te passen. Op deze manier sluit de koe beter aan bij de eisen die gesteld worden aan de koe van de toekomst. CRV houdt op deze manier steeds rekening met de koe die het beste voldoet aan de heersende omstandigheden. Voor het kenmerk voerefficiëntie denkt CRV dat de huidige manier van meten robuust genoeg is voor de toekomst.

Op de voeropname testbedrijven is te zien dat de koeien die het hoogwaardige krachtvoer efficiënt omzetten in melk, dat ook met ruwvoer doen. Dit betekent dat een efficiënte koe op krachtvoer, ook efficiënt is op ruwvoer. Daarbij gaan we ervan uit dat de koeien in Nederland voor een deel stalvoedering krijgen en niet, zoals in enkele andere landen, het hele jaar rond in de wei lopen en hier 100% hun voedsel vandaan moeten halen. Omdat niks zo veranderlijk is als de toekomst heeft CRV, in samenwerking met de WUR, inmiddels een onderzoek lopen waarbij er gekeken wordt of bij veranderende omstandigheden een andere koe gewenst is.

CRV kan helpen met genetica, maar ook met cijfers en producten voor een (nog) betere efficiëntie. CRV heeft een aantal hulpmiddelen beschikbaar om veehouders te ondersteunen in bedrijfskeuzes zoals fokwaarde en voerefficiëntie. Zie voor meer informatie: https://crv4all.be/voerefficientie